Carla del Ponte (VN commissie voor Syrië) treedt gedesillusioneerd terug. Geen rechtvaardigheid voor Syrië.

“Het is onze plicht om het werk van deze commissie door te zetten uit naam van de talloze Syrische slachtoffers van de ergste mensenrechtenschendingen en internationale misdrijven die de mensheid bekend zijn”, schreven de overgebleven leden van de commissie, de Braziliaan Paulo Pinheiro en Karen Koning AbuZayd uit de VS.

Carla del Ponte heeft 6 augustus 2017 bekendgemaakt uit de VN-onderzoekscommissie naar het Syrië-conflict te stappen. Het gebrek aan politieke steun van de Veiligheidsraad maakt haar werk onmogelijk, aldus de Zwitserse oud-proceur-generaal.

“Ik stap uit deze commissie, die niet wordt gesteund door enige politieke wil’, aldus de 70-jarige oud-procureur-generaal. Ze omschreef haar rol als niets meer dan een “alibi”.

“Ik heb geen macht zolang de Veiligheidsraad niets doet. We zijn machteloos, er is geen rechtvaardigheid voor Syrië.”

Tijdens haar carrière vervolgde Del Ponte onder meer oorlogsmisdadigers uit Rwanda en het voormalige Joegoslavië. In september 2012 trad ze toe tot de driekoppige VN-onderzoekscommissie, waar ze onder andere aanvallen met chemische wapens, de genocide tegen de Yazidi in Irak, stadsbelegeringen en bombardementen op hulpkonvooien documenteerde.

Sinds de oprichting in 2011 bracht de onderzoekscommissie regelmatig verslag uit over mensenrechtenschendingen. Herhaaldelijke oproepen aan de strijdende partijen om zich aan de internationale regels voor oorlogsvoering te houden haalden niet veel uit.

Tribunaal

De VN is bezig een nieuw orgaan in het leven te roepen, dat de vervolging van oorlogsmisdadigers uit Syrië en Irak moet gaan voorbereiden. Er is echter nog geen enkel teken dat er ook een rechtbank komt waar die vervolging zal plaatsvinden. De Veiligheidsraad lijkt vooralsnog ook niet bereid vervolging uit te besteden aan het Internationaal Strafhof in Den Haag.

Eerder dit jaar bracht de commissie een rapport uit over een opzettelijk bombardement op een humanitair konvooi door de Syrische luchtmacht. Toen liet Del Ponte al iets van haar frustratie blijken. “Wat we hier in Syrië hebben gezien, dat heb ik nooit gezien in Rwanda, of in het voormalig Joegoslavië, op de Balkan. Het is echt een grote tragedie”, zei ze toen. “Jammer genoeg hebben we geen tribunaal.”